शैलजा रहिनन्

राजा महेन्द्रलाई कालो झण्डा देखाउने नेतृका रुपमा चर्चित शैलजा आचार्यको निधन भएको छ ।


नेपाली कांग्रेसकी वरिष्ठ नेतृ शैलजा आचार्यको ६५ वर्षको उमेरमा जेठ २९ गते बिहान काठमाडौं शिक्षण अस्पतालमा निधन भएको छ । आचार्यको शव बिहान ९ देखि १२ सम्मको लागि पार्टी कार्यालय सानेपामा राखिने तथा साढे १२ बजे पशुपति आर्यघाटमा दाहासस्कार गरिने नेपाली कांग्रेस श्रोतले बताएको छ । आचार्य लामो समयदेखि अल्जारइमर्स र निमोनियाद नामका रोगबाट पिडित थिइन् । आचार्यलाई जेठ २७ गते उपचारका लागि शिक्षण अस्पताल लगिएको थियो ।

नेपालकै पहिलो उपप्रधानमन्त्री आचार्य २०१७ सालमा राजा महेन्द्रले प्रजातन्त्र खोसेपछि राजालाई कालो झण्डा देखाउने साहाशी नेतृको रुपमा परिचित छिन् । कालो झण्डा देखाएपछि उनलाई पक्राउ गरिएको थियो र २ वर्ष कारवाश सजाय दिइएको थियो । प्रजातन्त्र स्थापनापछि २०४८ र २०५१ मा उनले मोरङबाट प्रतिनिधिसभा निर्वाचन जितेकी थिइन् र २०५३ मा उपप्रधानमन्त्री तथा जलश्रोत मन्त्री बनेकी थिइन् ।

साभार: हिमालखबर डट कम ।

तत्कालीन जनसेवा सिनेमा हल

(फोटो स्रोत: राष्‍ट्रिय वाणिज्य बैँकको क्यालेन्डर, २०६५)

२०६६ साल ११ महिनाको मात्र

यो चैतमा तपाईंको जन्म दिन छ भने धुमधामसँग मनाउने तयारी गर्नुस् । अर्को वर्ष तपाईँले यो अवसर पाउनु हुने छैन । किनभने आउँदो वर्षको क्यालेन्डरमा चैत महिना हुने छैन । अर्थात् २०६६ सालमा ११ महिना मात्रै हुनेछ ।

हामीले मनाउने चाडपर्व र अन्य सांस्कृतिक गतिविधि पनि एक महिनाअघि सर्नेछन् । यसैलाई ऋतुसँग तालमेल मिलाउन मन्त्रिपरिषद्ले क्यालेन्डर परिवर्तन गर्न स्वीकृति दिएको छ ।

पर्व सुधार राष्ट्रिय कार्यदलले गत वर्ष बुझाएको प्रतिवेदन अनुसार २०६६ साल ११ महिनाको मात्र हुनेछ र फागुनपछि वैशाख सुरु हुनेछ । 'सुरुको एक वर्ष परिवर्तन गरेपछि अरू वर्ष स्वतः मिल्ने भएकाले परिवर्तन गरिराख्न पर्दैन,' प्रतिवेदन कार्यान्वयन समितिका सदस्यसचिव हरिनारायण मल्लले भने । मितिका हिसाबले चैत नभए पनि तिथिको आधारमा जन्म दिन निश्चित गर्न सकिने मल्लको सल्लाह छ ।

गत वर्ष कार्यदलले प्रतिवेदन तत्कालीन संस्कृति तथा पर्यटनमन्त्रीलाई बुझाएको थियो । कार्यदललाई कार्यान्वयनको जिम्मा पनि मन्त्रीले दिएका थिए । कार्यान्वयन समितिअन्तर्गत ज्योतिष, धार्मिक, वैदेशिक समन्वय र वैज्ञानिक उपसमिति गठन भएको उनले बताए ।

संस्कृति तथा पुनर्संरचना मन्त्रालयका प्रवक्ता जलकृष्ण श्रेष्ठले मन्त्रिपरिषद्ले यसको कार्यान्वयन गर्न बुधबार सैद्धान्तिक स्वीकृति दिएको जानकारी दिए । उनका अनुसार पञ्चाङ्ग निर्णायक समिति र सरोकारवालासँग परामर्शपछि मन्त्रालयले यसलाई कार्यान्वयनमा ल्याउनेछ ।

जनचेतनामूलक कार्यक्रमका लागि मन्त्रालयले चालू वर्ष ५ लाख रुपैयाँ बजेट छुट्टयाएको छ । यसबारे भारतलाई समेत खबर गरिने उनले जनाए । आवश्यक तयारीका लागि गृह मन्त्रालयलाई पनि पत्राचार गर्ने उनले जानकारी दिए ।

'निर्धारित समयभन्दा हामी एक महिना पछि परिसकेका छौं,' मल्लले भने, 'समयअनुसार काम गर्न नसकेकाले राजनीतिक, आर्थिक लगायत सबै क्षेत्रमा सफलता पाउन सकेका छैनौं ।'

कार्यदलका अनुसार १ हजार ६ सय ५६ वर्षयता क्यालेन्डरमा परिवर्तन नभएकाले समायोजन गर्न एकैचोटि एक महिना सार्नुपरेको हो । मल्लका अनुसार २ हजार १ सय ५० वर्षमा ऋतु एक महिना वर सर्छ । तर हामीले पुरानै मितिअनुसार पर्व मनाइरहेका छौं । हाम्रा पर्व ऋतुमा आधारित छन् ।

नेवार समुदायले मनाउने योमरी पूणिर्मा र राईहरूको उधौली पूणिर्मा भने ठीक समयमा मनाउने गरिएको उनको भनाइ छ । 'तीन-चार सय वर्षअघिदेखि उपत्यकामा योमरी पूणिर्मा एक महिनाअघि सारेर मनाउन थालिएको हो,' उनले भने । पञ्चाङ्ग सुधारको निर्णय धार्मिक आधारमा मात्र नभई वैज्ञानिक रूपमा पनि उचित रहेको कार्यदलको दाबी छ ।

साभार: ई-कान्तिपुर डट कम

विद्युत कटौति हुने परिवर्तित समय तालिका:

गजल

-नवराज आचार्य

प्रेममा म अन्धो भाछु, जग देखाउने मैना तिमी

हेर्दा निम्लाई देख्छु आफै मेरो मनको ऐना तिमी

मन चोर्न सिपालु छौ सोध्छौ कति माया दिन्छौ भनि

सर्वश्‍व नै तिमी हो नि लाटी, व्यर्थ माग्छौ बैना तिमी

रिसाउछौ अनि घुर्काउछौ को हुँ र म भन तिम्री?

मेरो प्रमको उपवनमा नाच्दै हिड्ने मैना तिमी

कहिले आउछौ अंगालोमा कैले आँखा तर्छौ तिमी

रिसाउदानी झनै सुन्दर जीन्दगीकी सैना तिमी

अधर चुम्छौ नजर छोपी गाला जोड्दै कानेखुसी

काखैमा आएर बसिदिन्छौ बन्दै साह्रै लैना तिमी